Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trong mọi lĩnh vực, việc ứng dụng công nghệ số vào quản lý và phát triển Chỉ dẫn địa lý (CDĐL) “Cà Mau” cho sản phẩm sò huyết được xem là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, minh bạch hóa nguồn gốc và tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Hệ thống truy xuất nguồn gốc bằng tem QR và cơ sở dữ liệu số không chỉ là công cụ kỹ thuật đơn thuần, mà còn là “cầu nối” giữa người nuôi – cơ quan quản lý – doanh nghiệp và người tiêu dùng.
1. Xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc dựa trên dữ liệu số
Hệ thống truy xuất nguồn gốc sò huyết mang CDĐL “Cà
Mau” được xây dựng trên nền tảng quản lý dữ liệu tập trung. Mỗi chủ thể (hộ
nuôi, hợp tác xã, doanh nghiệp thu mua, cơ sở kinh doanh) được cấp một mã định
danh riêng, gắn với thông tin về vùng nuôi, lô nuôi, sản lượng và thời gian thu
hoạch.
Từ dữ liệu này, tem QR hoặc tem điện tử được tạo ra và
in trên bao bì, nhãn sản phẩm. Khi quét mã QR bằng điện thoại thông minh, người
tiêu dùng có thể tiếp cận nhanh chóng các thông tin cơ bản như: nguồn gốc vùng
nuôi, ngày thu hoạch, chủ thể sản xuất, chứng nhận CDĐL, thậm chí là bản đồ
vùng nuôi và hình ảnh minh họa.
Hệ thống dữ liệu số còn cho phép Tổ chức quản lý CDĐL
và các cơ quan chức năng theo dõi tình hình sản xuất, sản lượng theo từng vùng,
từng vụ, hỗ trợ công tác kiểm soát chất lượng và điều tiết thị trường.
2. Quy trình vận hành truy xuất từ ao nuôi đến bàn ăn
Việc truy xuất nguồn gốc bằng tem QR được triển khai
theo quy trình thống nhất:
- Giai đoạn nuôi trồng: Hộ nuôi, hợp tác xã nhập dữ liệu nhật ký nuôi (thời
gian thả giống, mật độ, xử lý môi trường, chăm sóc, phòng trị bệnh…) vào hệ thống
hoặc sổ nhật ký điện tử, đảm bảo thông tin trung thực và cập nhật.
- Giai đoạn thu hoạch và thu mua: Khi sò huyết đạt
kích cỡ thương phẩm, thông tin về lô thu hoạch, sản lượng, ngày thu hoạch, đơn
vị thu mua tiếp tục được cập nhật, tạo thành “hồ sơ điện tử” cho từng lô sản phẩm.
- Giai đoạn đóng gói và phân phối: Doanh nghiệp hoặc
cơ sở kinh doanh in và dán tem QR/tem điện tử lên bao bì. Mỗi tem tương ứng với
một lô sản phẩm cụ thể, bảo đảm không thể thay thế cho nhau.
- Giai đoạn đến tay người tiêu dùng: Người tiêu dùng,
nhà hàng, siêu thị hoặc đối tác phân phối có thể quét mã để kiểm tra nguồn gốc,
nhận diện logo CDĐL và phân biệt với sản phẩm không rõ xuất xứ.
Quy trình này giúp hình thành một “dòng chảy thông
tin” song hành với “dòng chảy hàng hóa”, tạo nên hệ thống truy xuất nguồn gốc
xuyên suốt, rõ ràng và minh bạch.
3. Lợi ích cho người nuôi, cơ quan quản lý và thị trường
Ứng dụng tem QR và dữ liệu số trong quản lý CDĐL sò
huyết Cà Mau mang lại nhiều lợi ích thiết thực:
- Đối với người nuôi và hợp tác xã: Nâng cao uy tín sản
phẩm, dễ dàng chứng minh nguồn gốc khi làm việc với thương lái, doanh nghiệp và
đối tác xuất khẩu; có cơ sở để đàm phán giá tốt hơn.
- Đối với Tổ chức quản lý CDĐL và cơ quan nhà nước: Dễ
dàng giám sát việc sử dụng CDĐL, phát hiện các trường hợp giả mạo, kiểm soát sản
lượng theo vùng nuôi, phục vụ công tác quy hoạch và dự báo thị trường.
- Đối với người tiêu dùng và đối tác thương mại: Tăng
niềm tin khi lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, hạn chế nguy cơ mua phải
hàng trôi nổi, không đạt tiêu chuẩn chất lượng.
Về lâu dài, hệ thống này sẽ tạo nền tảng cho việc xây
dựng thương hiệu sò huyết Cà Mau một cách chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu ngày
càng cao của các thị trường trong và ngoài nước.
4. Định hướng kết nối với hệ thống truy xuất quốc gia
và thị trường xuất khẩu
Trong giai đoạn tiếp theo, tỉnh Cà Mau có thể định hướng
kết nối hệ thống truy xuất nguồn gốc sò huyết CDĐL với các nền tảng truy xuất
quốc gia, hệ thống truy xuất của các bộ, ngành và các đối tác nhập khẩu. Điều
này giúp:
- Đáp ứng các quy định về truy xuất nguồn gốc khi xuất
khẩu sang các thị trường khó tính như châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc;
- Tăng khả năng tích hợp dữ liệu, phục vụ quản lý đa
ngành (khoa học – công nghệ, nông nghiệp, thương mại, du lịch);
- Khẳng định hình ảnh sản phẩm thủy sản Việt Nam nói
chung và sò huyết Cà Mau nói riêng theo hướng hiện đại, minh bạch.
Chuyển đổi số trong quản lý CDĐL “Sò huyết Cà Mau”
thông qua tem QR và cơ sở dữ liệu số không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là giải
pháp chiến lược để bảo vệ giá trị CDĐL, nâng cao sức cạnh tranh, đáp ứng yêu cầu
hội nhập và phát triển bền vững trong tương lai.
Tags:
